Cofnod Safle

NPRN33006

Cyfeirnod MapSH54NE

Cyfeirnod GridSH5910048100

Awdurdod Unedol (Lleol)Gwynedd

Hen SirSir Gaernarfon

CymunedBeddgelert

Math O SaflePENTREF

CyfnodÔl-Ganoloesol

Loading Map

Disgrifiad

Roedd Beddgelert yn safle Priordy Awgwstinaidd a sefydlwyd yn nechrau'r drydedd ganrif ar ddeg. Yn ol chwedl, mae'r pentref wedi ei enwi ar ol Gelert, ci hela a oedd yn eiddo i Lywelyn ap Iorwerth (m.1240). Roedd wedi achub mab bach y tywysog rhag bleiddiaid, ond cyn sylweddoli fod ei fab yn dal yn fyw, fe wnaeth Llywelyn ladd y ci gan gredu mai ef oedd wedi ymosod ar y babi. Yn llawn edifeirwch ar ol canfod ei gamgymeriad, fe wnaeth y tywysog ei gladdu ger y pentref. Ond, mewn gwirionedd, yn 1802 y codwyd y garreg goffa sy'n nodi 'bedd Gelert', a hynny gan David Prichard, rheolwr cyntaf y Royal Goat Hotel, fel cynllwyn marchnata i ddenu ymwelwyr sentimental i'w westy. Mae'n amlwg iddo weithio gan fod y chwedl, ei enw a'r gwesty yn cael lle amlwg yn nisgrifiadau llawer o deithwyr o'u hymweliadau a Beddgelert drwy gydol y bedwaredd ganrif ar bymtheg.

Cofnod wedi ei ddiweddaru fel rhan o'r prosiect 'Taith i'r Gorffennol: Cymru mewn teithlyfrau o Ffrainc a'r Almaen' a gyllidir gan yr AHRC.
R. Singer (Prifysgol Bangor) a S. Fielding (CBHC), 2017.

Adnoddau

LawrlwythoMathFfynhonnellDisgrifiadapplication/pdfETW - European Travellers to Wales ProjectDescription of a visit to Beddgelert by Johann Georg Kohl from 'Reisen in England und Wales' (1842). Text available in Welsh, English, French and German. Produced through the European Travellers to Wales project.application/mswordBPC - Beddgelert Parish CollectionDigital copy of an essay entitled, "Churches appropriated by and lands belonging to Beddgelert Priory, a chapel of ease and farms purchased with Queen Anne Bounty."application/mswordBPC - Beddgelert Parish CollectionDigital copy of an essay entitled, "Post Reformation Beddgelert: 1538-2003. The changing face of Christianity."application/mswordBPC - Beddgelert Parish CollectionDigital copy of an essay entitled, "The Christian Community at Beddgelert prior to the conquest of Wales in 1284."application/mswordBPC - Beddgelert Parish CollectionDigital copy of an essay entitled, "Beddgelert Priory: 1284-1538 from conquest to dissolution."application/mswordBPC - Beddgelert Parish CollectionDigital copy of an essay entitled, "The Parish of Beddgelert: a summary including Impropriators, Queen Anne's Bounty and Chapel of Ease."application/mswordBPC - Beddgelert Parish CollectionDigital copy of an essay entitled, "Clergy serving at Beddgelert, Llanfrothen and Penrhyndeudraeth: A summary."application/mswordBPC - Beddgelert Parish CollectionDigital copy of an introduction to the essays in the collection.application/mswordBPC - Beddgelert Parish CollectionDigital copy of an essay entitled, "Lands owned by the priory of Beddgelert: a summary."