Nid oes gennych resi chwilio datblygedig. Ychwanegwch un trwy glicio ar y botwm '+ Ychwanegu Rhes'

Plas Tirion

Loading Map
NPRN27773
Cyfeirnod MapSH85NW
Cyfeirnod GridSH8103059100
Awdurdod Unedol (Lleol)Conwy
Hen SirDenbighshire
CymunedBro Garmon
Math O Safle
Cyfnod16eg Ganrif
Disgrifiad

Ty o'r 16eg ganrif wedi?i adeiladu o rwbel, gyda thoeau llechi ar oleddf, talcenni plaen a chyrn simdde uchel o garreg yw Plas Tirion, Bro Garmon. Mae cynllun y t? ar ffurf F (ffurf E gynt) gyda chroes-adain dalcennog drillawr ymestynnol ar ochr dde'r prif floc deulawr. Mae ganddo borth talcennog trillawr gyda bwa segmentol a drws stydennog gwreiddiol o dderw. Mae gan y ffenestri afreolaidd fframiau pren o'r 20fed ganrif a linteri cilan o lechen o tua 1840. Mae'r rhan fwyaf o'r agoriadau?n wreiddiol. Mae gan yr ochr dde-ddwyreiniol borth talcennog unllawr gyda mynedfa bengrwn a drws cyffelyb. Ceir nifer o nodweddion gwreiddiol y tu mewn i'r adeilad, gan gynnwys byrddau llawr y llawr cyntaf a'r atig a ffram drws wedi?i phegio o dderw.

(Ffynhonnell: disgrifiad yn rhestr Cadw)
J. Hill 21/06/2004

YCHWANEGOL:
Clwstwr o adeiladau aml-gyfnod yn nyffryn Conwy yw Plas Tirion. Mae sawl rhesiad o adeiladau fferm o dan y prif d? sy?n cynnwys t? cynharach.

1. Mae gan y prif d? aml-dalcennog olygfeydd dros ddyffryn Conwy. Ty bonedd adeiniog ydyw gyda rhesiad neuadd cynllun-T a chroes-adain, a phorth lloriog a grisiau sy?n ffurfio ymestyniadau yn y ffrynt a'r cefn. Cynllun tair-uned sydd i'r llawr gwaelod, lle mae parlwr, neuadd, a chegin. Mae gan y rhesiad neuadd fanylion mowldin-ofolo (y trawstiau, ffenestri a fframiau drws) a sawl silff simdde o blastr wedi?u dyddio 1626 ac 1628. Mae gan y groes-adain drillawr do o gyplau trawst-croes; mae gan y rhesiad neuadd deulawr do o drawstiau rhwymo gyda phwyslathau ar oleddf.
Cafodd y rhesiad neuadd ogleddol dyddiedig 1626-28 ei dendroddyddio ond methwyd a chael cadarnhad o'r dyddiad. Sut bynnag, cafwyd dyddiad o 1565 ar gyfer y groes-adain ddeheuol lle mae'r gegin.

2. Mae'r adeiladau fferm islaw'r t? yn cynnwys rhesiad adfeiliedig sy?n ymgorffori cwpl bongam nodedig gyda llafnau o ruddin sgwar (y goeden gyfan) yn hytrach na phreniau wedi?u haneru. Mae'r nenfforch a'r tulathau wedi?u duo gan fwg ac roeddynt yn perthyn i adeilad domestig canoloesol. Dyma gwpl terfynol y coridor mewn rhesiad i lawr llethr sydd wedi cael ei ailadeiladu y tu hwnt i'r bae llofftiog yn y pen, er bod peth fframio o ddyddiad ansicr wedi?i ymgorffori yn y waliau cerrig. Mae nenffyrch coeden-gyfan i?w cael ymhlith nenffyrch cyn-1400 yn Lloegr (ond ni chafwyd hyd iddynt yng Nghymru). Fel mae?n digwydd, dangosodd gwaith samplu i'r coed gael eu torri i lawr ar ddiwedd y 15fed ganrif, efallai ar adeg pan nad oedd coed mawr ar gael. Mae cysylltiad rhwng y nenfforch a thrawst diweddarach yn y coridor, a all fod yn gysylltiedig a llawr mewnosodedig.

Felly o ganlyniad i'r gwaith dyddio coed mae gennym gronoleg ddiddorol ac annisgwyl o fanwl ar gyfer y safle:
1498 t? neuadd ffram nenfforch
1545/46 trawst wedi?i osod (lofft) ym mhen coridor y t? neuadd
1565+ t? Eryri (= adain ddeheuol)
1626-8 Helaethu: mae'r t? Eryri yn dod yn adain gegin y rhesiad newydd.
NPRN27773.

R.F. Suggett/CBHC/Gorffennaf 2012
Adnoddau
LawrlwythoMathFfynhonnellDisgrifiad
application/pdfRCAHMW Dendrochronology Project CollectionOxford Dendrochronology Laboratory Report relating to the tree-ring dating of Plas Tirion, Llanrwst, produced by Dr D. Miles and Dr M.C. Bridge, June 2012, commissioned by The North West Wales Dendrochronology Project in partnership with RCAHMW.
application/pdfRCAHMW Dendrochronology Project CollectionDating Old Welsh Houses Project house history report relating to Plas Tirion, produced by Tony Scharer, as part of the North West Wales Dendrochronology Project in partnership with RCAHMW.
application/pdfRCAHMW Dendrochronology Project CollectionEAS Client reports nos 2011/18 and 2012/10 relating to Plas Tirion, Llanrwst, produced by I.P. Brooks of Engineering Archaeological Services, as part of the North West Wales Dendrochronology Project in partnership with RCAHMW.